لکه های سیاه بر روی دندان ناشی از قطره آهن

(دندانپزشکی تخصصی دکتر مهرداد نقشینه)

یکی از مواردی که موجب کاهش عملکردهای ذهنی، فیزیکی و رفتاری  در کودکان می‌گردد، کمبود آهن می‌باشد. به همین جهت در سنین کم برای کودکانی که دچاراین مشکل می‌گردند، از قطره آهن استفاده می‌کنند. همچنین قطره آهن یکی از مکمل‌های ضروری برای نوزادان و کودکان نوپا است که به منظور پیشگیری از کمبود آهن تجویزمی‌شود. یکی ازعوارض جانبی استفاده از این قطره ها، ایجاد لکه های سیاه بر روی دندان می‌باشد. که این موضوع می‌تواند نگرانی‌هایی را برای والدین ایجاد کند. خوشبختانه این لکه‌های سیاه ناشی از قطره آهن، دائمی نیستند و با روش‌های مختلفی می‌توان از شر آنها خلاص شد. دراین مقاله قصد داریم تا شما را با علت و راه های درمان لکه های سیاه ناشی از قطره آهن آشنا سازیم. پس تا پایان این مقاله همراه ما باشید.

اهمیت مصرف قطره آهن

قطره آهن مکملی است که برای کمک به پیشگیری و درمان کم خونی (فقرآهن) تجویز می‌شود. آهن یک ماده معدنی ضروری است که برای تولید گلبول های قرمز خون استفاده می‌شود. گلبول های قرمز خون اکسیژن را از ریه ها دریافت و به بقیه بدن حمل می‌کنند. اگربدن شما به اندازه کافی آهن نداشته باشد، نمی‌تواند گلبول های قرمز سالم را بسازد. این می‌تواند منجر به کم خونی شود.

همانطورکه درقسمت بالا به آن اشاره شد قطره آهن برعملکرد ذهنی و رفتاری کودکان بسیار تاثیر می‌گذارد و یکی از مهمترین مکمل های ضروری برای کودکان به شمار می‌‎آید.

آیا مصرف قطره آهن باعث ایجاد لکه های سیاه بر روی دندان می شود؟

راههای مختلفی برای جبران فقرآهن بدن وجود دارد. از پرکاربردترین این روش ها می‌توان قرص آهن و قطره آهن را نام برد. کودکان قادر به استفاده از قرص آهن برای رفع کمبود آهن بدنشان نمی‌باشند(کودکان معمولا نمی‌توانند قرص را ببلعند). بنابراین برای کودکان باید از قطره های آهن استفاده شود. این قطره ها اغلب موجب ایجاد لکه هایی سیاه رنگ بر روی دندانهای کودکان می‌شوند. این لکه ها معمولا بلافاصله پس از شروع مصرف قطره های آهن ایجاد می‌گردند. البته ممکن است این لکه ها به مرور زمان بر روی دندان های کودکان شکل هم بگیرند.

علت ایجاد لکه های سیاه دندان ناشی از قطره آهن چیست؟

لکه‌های سیاه دندان ناشی از قطره آهن، به دلیل تماس مستقیم آهن موجود در قطره با دندان‌ها ایجاد می‌شوند. آهن با مینای دندان واکنش می‌دهد و به مرور زمان، لکه‌های سیاه یا قهوه‌ای رنگی را روی دندان‌ها ایجاد می‌کند. در صورت مشاهده هر گونه لکه سیاه روی دندان‌های کودک، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید.

پیشگیری از لکه های سیاه بر روی دندان

برای کودکانی که مبتلا به فقر آهن هستند به ناچار باید از قطره آهن استفاده نمود. برای اینکه میزان لکه های سیاه بر روی دندان ها کمتر گردد می توان کارهایی را انجام داد. در این قسمت به برخی از این نکات می‌پردازیم. از قبیل:

  • رقیق کردن قطره آهن

    یکی ازموثرترین راههای پیشگیری ازبوجود آمدن این لکه های سیاه ناشی از قطره آهن، رقیق کردن قطره آهن با آب و یا آبمیوه می‌باشد. رقیق کردن باعث کاهش اثررنگ دهی قطره آهن می‌شود. همچنین طعم آن را برای کودک خوشایندتر می‌کند که احتمال قورت دادن آن به طور کامل افزایش می‌یابد.

  • استفاده از مکمل جذب آهن

    به منظورافزایش جذب آهن در کودکان و همچنین خوشایندترشدن طعم بهتر آهن از مکمل هایی مانند ویتامین C استفاده کنید. یکی از منابع اصلی ویتامینC  که می‌توانید برای رقیق کردن قطره آهن نیز از آن استفاده نمایید آب پرتقال می‌باشد.

  • استفاده از نی یا سرنگ

    یکی دیگر از راهکارها برای پیشگیری از لکه های سیاه بر روی دندان استفاده از لیوانهای نی دار مخصوص کودکان می‌باشد. با استفاده ازنی میزان تماس قطره آهن با دندانها به شدت کاهش می‌یابد. استفاده از سرنگ نیز به جای قطره چکان، می‌تواند به شما کمک کند تا قطره را به طور دقیق در دهان کودک بچکانید و از تماس مستقیم آن با دندان‌ها جلوگیری کنید.

  • رژیم غذایی

    یکی از راه های تامین آهن مورد نیاز کودکان استفاده از رژیم غذایی حاوی آهن مانند: گوشت قرمز، مواد غذایی غنی شده از آهن و همچنین میوه ها و سبزیجات سرشار از آهن و ویتامین  C می‌باشد. والدین باید توجه داشته باشند، مواد غذایی حاوی آهن را در برنامه غذایی فرزندان خود قرار دهند.

با رعایت این نکات و مراجعه به موقع به دندانپزشک، می‌توان از ابتلا به این مشکل جلوگیری کرد و سلامت دندان‌های کودک را حفظ کرد.

درمان سیاهی دندان ناشی از قطره اهن

برای خلاص شدن از شر این لکه های سیاه ناشی از قطره آهن چندین روش وجود دارد. که در قسمت زیر به آنها می‌پردازیم.

  • مسواک زدن

    بهترین راه برای جلوگیری ازایجاد لکه های سیاه برروی دندان های کودکان مسواک زدن می‌باشد. مسواک زدن بعد از مصرف قطره آهن، می‌تواند به از بین بردن ذرات آهن باقی مانده روی دندان‌ها کمک کند و از ایجاد این لکه ها جلوگیری کند.

  • استفاده از جوش شیرین

    یکی دیگر از راهکارهایی که برخی دندانپزشکان برای این مشکل ارائه می‌دهند استفاده از جوش شیرین می‌باشد. معمولا کودکان بخاطر طعم نامطلوب جوش شیرین تمایلی به انجام این کار ندارند. برای انجام این کار بهتر است که از پارچه مرطوب آغشته به جوش شیرین استفاده نمایید. البته برخی از دندانپزشکان والدین را دراستفاده از این روش شدیدا منع کرده اند. زیرا معتقدند که مضرات استفاده از جوش شیرین خیلی بیشتر از مزایای آن می‌باشد.

  • سفید کردن دندان در مطب

    در صورتی که این لکه های سیاه ناشی از قطره آهن دندان های کودک برطرف نشود ممکن است منجر به نگرانی والدین گردد. در این صورت می‌توانید به دندانپزشک مراجعه نمایید. دندانپزشک ممکن است اقدامات درمانی مناسب مانند جرمگیری و بلیچینگ دندان را برای از بین بردن لکه های سیاه و سفید کردن دندان ها توصیه کند.

  • استفاده از دستمال مرطوب

    می‌توانید از دستمال مرطوب  بعد از مصرف قطره آهن، برای تمیز کردن  دندان‌ها و لثه‌های کودک خود استفاده کنید.

راهکارهای جایگزین برای قطره آهن

ممکن است پزشکان به دلیل عدم تحمل طعم قطره آهن یا سایرعوارض جانبی مانند ایجاد لکه های سیاه روی دندان ها، راهکارهای جایگزین برای جبران آهن به والدین برای کودکان بدهند. برخی از این راهکارها عبارتنداز:

  • غذاهای غنی از آهن

    می‌توانید با گنجاندن غذاهای غنی از آهن در برنامه غذایی کودک خود، نیاز او به این عنصر ضروری را تامین کنید. گوشت قرمز، جگر، مرغ، ماهی، حبوبات، سبزیجات برگ سبز و غلات غنی شده با آهن، از جمله منابع خوب سرشار ازآهن هستند.

  • شربت آهن

    شربت آهن طعم بهتری نسبت به قطره آهن دارد و ممکن است برای کودک قابل تحمل‌تر باشد.

  • قرص آهن

    قرص آهن برای کودکان بزرگ‌تر که قادر به بلعیدن قرص هستند، مناسب است وهمچنین لکه های سیاه روی دندان را نیز کاهش می‌دهند.

نکاتی در مورد استفاده از راهکارهای جایگزین قطره آهن:

قبل از استفاده از هر گونه راهکارهای جایگزین قطره آهن، حتماً با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. به دوز و نحوه مصرف صحیح مکمل‌های آهن توجه کنید. رژیم غذایی کودک را به طور منظم بررسی کنید و از دریافت کافی آهن از طریق مواد غذایی اطمینان حاصل کنید.

در نهایت، لازم به ذکر است که مصرف قطره آهن، فواید بسیاری برای سلامت نوزادان و کودکان دارد و می‌تواند از بروز کمبود آهن و عوارض ناشی از آن جلوگیری کند. در صورت مشاهده هر گونه عوارض جانبی، حتماً با پزشک مشورت کنید تا راهکار مناسب را برای شما تجویز کند.

آیا قطره آهن باعث پوسیدگی دندان های کودکان می‌شود؟

در مورد تاثیر قطره آهن بر پوسیدگی دندان ها در کودکان نظرات مختلفی وجود دارد. برخی معتقدند که قطره آهن می‌تواند باعث تغییررنگ دندان ها و ایجاد لکه های قهوه ای روی آنها شود، اما این لکه ها پوسیدگی نیستند و پس از قطع مصرف قطره آهن و با رعایت بهداشت دهان و دندان به مرور زمان از بین می‌روند.

برخی دیگر از متخصصان معتقدند که قطره آهن به طور مستقیم باعث پوسیدگی دندان ها نمی‌شود، اما می‌تواند باکتری های دهان را به آهن جذب کند و به رشد آنها کمک کند. این امر می‌تواند خطر پوسیدگی دندان ها را در کودکانی که بهداشت دهان و دندان را به طور کامل رعایت نمی‌کنند و یا از رژیم غذایی نامناسبی استفاده می‌کنند، افزایش دهد.

در نهایت، بهترین راه برای جلوگیری از هر گونه عوارض جانبی احتمالی، مصرف قطره آهن طبق دستور پزشک و رعایت بهداشت دهان و دندان کودک است.

نکاتی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان در کودکان:

رعایت یکسری نکات می‌تواند از پوسیدگی دندان درکودکان جلوگیری کند.

  • دندان های کودک خود را دو بار در روز با مسواک نرم مسواک بزنید.
  • از نخ دندان برای تمیز کردن بین دندان های کودک خود استفاده کنید.
  • به کودک خود آب آشامیدنی سالم و بدون شکر بدهید.
  • مصرف شیرینی جات و تنقلات را در کودک خود محدود کنید.
  • به طور منظم کودک خود را برای معاینه و جرمگیری به دندانپزشکی ببرید.
  • با رعایت این نکات می‌توانید از سلامت دندان های کودک خود در طول دوران کودکی و بزرگسالی محافظت کنید.

سوالات متداول

در این قسمت به برخی از سولات پرتکرار شما عزیزان می‌پردازیم.

  1. 1. آیا لکه های سیاه ناشی از قطره آهن دائمی هستند؟

خیر، این لکه ها دائمی نیستند و به مرور زمان از بین می‌روند. همچنین می‌توان با روش های مختلفی مانند جرمگیری و بلیچینگ آنها را از بین برد و دندان ها را سفید کرد.

  1. 2. چه زمانی باید به دندانپزشک مراجعه کرد؟

در صورت مشاهده هر گونه لکه سیاه روی دندان های کودک، در اسرع وقت به دندانپزشک مراجعه کنید تا در صورت نیاز، اقدامات لازم برای درمان لکه ها انجام شود.

  1. 3. آیا می توان قطره آهن را با شیر مخلوط کرد؟

خیر، مخلوط کردن قطره آهن با شیر می تواند جذب آهن را کاهش دهد. از انجام این کار اجتناب کنید.

  1. 4. بهترین زمان مصرف قطره آهن چه زمانی است؟

بهترین زمان مصرف قطره آهن، بین وعده های غذایی و زمانی است که معده کودک خالی باشد.

  1. 5. چه مقدار قطره آهن باید به کودک داد؟

میزان دوز مصرفی قطره آهن کودک باید توسط پزشک یا متخصص تغذیه تعیین شود.

سخن آخر

لکه های موجود بر روی دندانها ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شوند. از این علل می‌توان به مصرف آب میوه ها، داروها و مواد غذایی رنگی نیز اشاره نمود. همچنین لکه های سیاه روی دندان ها می‌تواند ناشی از مصرف قطره آهن نیز باشد. که البته این عارضه‌ رایج است و با گذشت زمان از بین می‌رود و قابل درمان هم می‌باشد. وهمچنین دندانهای شیری کودک بعد از مدتی جای خود را به دندانهای دائمی می‌دهند. با توجه به این دو نکته باید بدانید که اگر کودک شما فقر آهن دارد. هرگز بخاطر ترس از سیاه شدن دندان کودک از مصرف قطره آهن جلوگیری نکنید.

امیدواریم این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد. اگر سوالی از ما دارید در قسمت کامنت ها برایمان ارسال کنید.

0 پاسخ

دیدگاه خود را ثبت کنید

تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید ؟
در گفتگو ها شرکت کنید!

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *